گوسفند آواسی نژاد مدیترانه ای

ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت گوسفند آواسی
اﯾﻦ ﻧﮋاد از ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻫﺎي ﻧﮋاد ﻫﺎي ﻣﺪﯾﺘﺮاﻧﻪ اي اﺳﺖ . و در ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﻫﺎي ﺑﯿﻦ اﻟﻨﻬﺮﯾﻦ ، ﻓﻠﺴﻄﯿﻦ اﺷﻐﺎﻟﯽ و ﻋـﺮاق ترکیه ، لبنان و اردن ﯾﺎﻓـﺖ ﻣـﯽ ﺷـﻮد . در ﻋـﺮاق 60 درﺻـﺪ از ﮐـﻞ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان از ﻧﮋاد آواﺳﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ .و حدود 200 ﻫﺰار راس از نژاد گوسفند آواسی را می ﺗـﻮان در ﻧـﻮاﺣﯽ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺗﺮﮐﯿﻪ ﯾﺎﻓﺖ . ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ ﻧﮋاد داراي اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳـﺎس ﻣﺤـﻞ زﻧـﺪﮔﯽ ﻧﺎم ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ دارﻧﺪ .
ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺑﻠﺪي و ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ ﮔﻮﺳـﻔﻨﺪ دﯾـﺮي از اﻧـﻮاع ﮔﻮﺳـﻔﻨﺪ آواﺳـﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﺷﺮق و ﻏﺮب ﺳﻮرﯾﻪ ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﻧﻮع دﯾﮕﺮي از ﻧﮋاد آواﺳـﯽ در ﻋﺮاق و اﻟﺠﺰاﯾﺮ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺟﺰﯾﺮه ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮند . ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺟﺰﯾﺮه زودرس ﺗﺮ از ﻧﻮع ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ آواﺳﯽ اﺳﺖ وﻟﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﯿﺮ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﻧﺪارد .
اسامی نژاد آواسی
ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ آواﺳﯽ در ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻟﻬﺠﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت داراي ﻧﺎم ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ اﺳﺖ. ﮐﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از : آوازی ، ال عوض ، ایوسی ، اوسی و یوسی . ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺗﺮﮐﯿﻪ گوسفند آواسی را ﺑﻪ ﻧﺎم اﯾﻮزي ﯾﺎ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻋﺮب و در ﺳﻮرﯾﻪ آن را ﺑﻪ ﻧﺎم ﻧﻌﯿﻤﻪ ﯾﺎ ﺷﺎﻣﯽ ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ .
گوسفند نژاد افشاری(در یک برگه جدید مرورگر باز میکند)
دارای بدن سفید رنگ ، سر و اندام های حرکتی قرمز متمایل به قهوه ای است . انتهای اندام های حرکتی به ندرت سیاه ، سفید ، خاکستری یا لکه دار می باشد . قوچ ها دارای شاخ های چین دار و طویل به طول 40 سانتی متر و میش ها دارای شاخ های کوتاه و یا بی شاخ هستند .
قسمت جلوی گردن و پا ها قهوه ای رنگ است . و در بعضی از آن ها لکه های سفیدی بر روی پیشانی دیده می شود .
اﯾﻦ ﻧﮋاد داراي دنبه ی ﺑﺰرﮔﯽ است . ﮐﻪ ﺗﺎ ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﻣﻔﺼﻞ ﺧﺮﮔﻮﺷـﯽ ادامه دارد و 4 تا 5 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم اﺳﺖ. در ﺷـﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺗﻐﺬﯾـﻪ وزن دﻧﺒـﻪ اﻣﮑـﺎن دارد ﺗـﺎ 6 ﮐﯿﻠـﻮﮔﺮم در ﻣـﯿﺶ و 10 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻗﻮچ برسد .
اﯾﻦ ﻧﮋاد از ﻧﻈﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﯿﺮ ﺑﺴـﯿﺎر ﺑـﺎ اﻫﻤﯿـﺖ اﺳـﺖ . و ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﺑﺴـﯿﺎر ﺑﺎﻻﯾﯽ دارد . ﻣﯿﺰان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﯿﺮ در گوسفند آواسی 123 ﺗـﺎ 181 ﮐﯿﻠـﻮﮔﺮم در ﻃـﻮل 168 ﺗـﺎ 190 روز ﺷﯿﺮدﻫﯽ ﺑﺎ درﺻﺪ ﭼﺮﺑﯽ 7 درصد است . از ﺷﯿﺮ آن ﻫﺎ ﺑﺮاي تهیه ماست ، ﮐﺮه ، روﻏﻦ ﺣﯿﻮاﻧﯽ و ﭘﻨﯿﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد .ﮔﻮﺷﺖ اﯾﻦ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻧﯿﺰ ﺧﻮب اﺳﺖ و داراي 50 تا 55 درﺻﺪ راﻧﺪﻣﺎن است .
ﭘﺸﻢ اﯾﻦ ﻧﮋاد در ﻣﯿﺶ ﻫﺎي اﺻﻼح ﺷﺪه 2.5 تا 3 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم و در ﻗﻮچ ﻫﺎ 4 کیلوگرم است . ﭘﺸﻢ اﯾﻦ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺿﺨﯿﻢ و داراي ﺗﯿﭗ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ اﺳﺖ. و در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻗﺎﻟﯽ ، پتو و پارچه های ﭘﺸﻤﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد .
انواع گوسفند آواسی
اﻟﻒ ) نعیمه
ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻧﻌﯿﻤﻪ از ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ آواﺳﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻋﺮاق وﺟﻮد دارد . ﺑﺪن اﯾﻦ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧـﻮع ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ گوسفند آواسی داراي جثه ی ﮐﻮﭼﮏ ﺗﺮ و ﺳﺎق ﻫﺎي ﻋﻀﻼﻧﯽ ﺗﺮ است . ﺑﻪ ﻋﻼوه ﮐﯿﻔﯿﺖ ﭘﺸـﻢ در اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻘﺪار ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﯿﺮ ﻧﯿﺰ ﺑﯿﺸﺘﺮ است . گوسفند نعیمه معمولاً داراي ﺻﻮرت ﺳﯿﺎه اﺳـﺖ . وﻟﯽ اﻧﻮاع دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ وﺟﻮد دارد. ﮐﻪ در آن ﻫﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺻﻮرت ﺑﻠﮑﻪ ﭘﺸﻢ ﻫﺎي ﻧﺎﺣﯿﻪ ي ﮔـﺮدن ﻧﯿﺰ ﻗﺮﻣﺰ رﻧﮓ اﺳﺖ .قبیله ی ﺟﺒﻞ ﺷﻤﺮ در ﺷﻤﺎل منطقه ی دﯾﻠﯿﻢ ﻋﺮاق ﭘﺮورش دﻫﻨﺪ ي اﺻﻠﯽ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻧﻌﯿﻤﻪ اﺳﺖ .
ب ) ﺷﻔﺎﻟﯽ
در ﻋﺮاﺿﯽ آﺑﯿﺎري ﺷﺪه ي ﺟﻨﻮب ﻣﺮﮐﺰي ﻋﺮاق و در ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﺑﻪ ﻧﺎم ﮐﻮت ﻟﯿﻮا ﻧﻮﻋﯽ از ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ آواﺳﯽ ﭘﺮورش داده ﻣﯽ ﺷﻮد . ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺷﻔﺎﻟﯽ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ . ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺷﻔﺎﻟﯽ نسبت ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ گوسفند آواﺳﯽ داراي جثه ی درﺷﺖ ﺗﺮ و زود رس تر است . رﻧﮓ اﯾﻦ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺧﺮﻣﺎﯾﯽ و ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﺳﯿﺎه است .
پ ) ﻧﻮع اﺻﻼح شده ی آواسی
ﻣﻨﺸﺎء اﺻـﻠﯽ این ﮔﻮﺳـﻔﻨﺪان از ﮔﻮﺳـﻔﻨﺪان ﻫﯿﺮﯾـﮏ ﻧﺎﺣﯿـﻪ ي ﺳـﯽ زر ﮐﺮدﺳـﺘﺎن ﺗﺮﮐﯿـﻪ و ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﺮز ﺳﻮرﯾﻪ و ﻋﺮاق است . وزن زﻧﺪ ه ي میش های هیریک در ﺣﺪود 40 تا 45 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم و ﺳﺮ آن ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ به رنگ خاکستری و به ندرت سفید یا قهوه ای می باشد .
از آﻣﯿـﺰش ﻗﻮچ ﻫﺎي اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪهی گوسفند آواﺳﯽ و ﻣﯿﺶ ﻫﺎي ﻫﯿﺮﯾﮏ اﺑﺘﺪا ﻧﻮع اﺻﻼح ﺷﺪهی آن ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪ .و در ﻣﺮﺣﻠﻪ ي ﺑﻌﺪ اﻧﺘﺨـﺎب از ﻧﻈـﺮ اﻓـﺰاﯾﺶ ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﺷـﯿﺮ و ﮐـﺎﻫﺶ ﻧﺴـﺒﺖ ﮔﻮﺳـﻔﻨﺪان داراي ﮔﻮش ﮐﻮﭼﮏ در ﮔﻠﻪ و اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﺑﺎ ﭘﺸﻢ ﯾﮏ دﺳـﺖ در ﮔﻠـﻪ ﻋﻤﻠـﯽ ﮔﺮدﯾـﺪ . اﻣﺮوزه در ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان آواﺳﯽ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻃﻮل دوره شیردهی 200 روز است . ﺷﯿﺮ ﻣﯿﺶ ﻫـﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻘﺪار ﺗﻮﻟﯿﺪﺷﺎن ﺑﻪ 370 ﮐﯿﻠﻮ ﺑﺮﺳﺪ در ﺣﺪود 7 درﺻﺪ ﭼﺮﺑﯽ دارد .